ÖZLEM ÖZ
Şu sıralar vizyona giren "Motosiklet Günlüğü" filmi vesilesiyle Ernesto Che Guevara'nın yaşamı yeniden gündemimizde. Che Guevara'nın çok bilinen hayat hikâyesini burada tekrarlamaya gerek yok. Zaten filmde de bu renkli ve onurlu hayattan bir kesiti, yani yakın arkadaşı Ricardo Rojo'ya "gerçek değerler ve serüven" peşinde olduğunu söyleyen genç tıp öğrencisi Ernesto'nun kırık dökük bir motosikletle Arjantin'in 12 eyaletini dolaştığı yolculuğunu izleyeceğiz. Che Guevara'nın görece az bilinen bir yönü ise şairliğiydi. İyi bir edebiyat izleyicisi olan Che'nin edebiyat sevgisini büyük ölçüde annesi Celia Guevara'dan aldığı söylenir. Che'nin 1953-1954 yıllarında Guetamala'da kaleme aldığı şiirlerini Adnan Özer ve Vilma Kuyumcuyan El Caiman Barbudo (Sakallı Timsah) adlı bir Küba gençlik dergisinde bulmuşlar ve Türkçe'ye çevrilip 1989 yılında Güneş Yayınları tarafından yayımlanmasını sağlamışlardı. Che'nin Meksika'da bulunduğu dönemde Venezüellalı şair Eloy Blonco ve o sıralar Meksika'da sürgünde bulunan İspanyol şair Leon Felipe ile dostlukları olduğu da biliniyor. Bilinen bir diğer gerçek de, Che'nin Fidel Castro ile de Meksika'da tanıştığı ve Küba devriminin baş aktörlerinden biri olarak tarihe geçtiğidir. Arjantin doğumlu, Küba'nın onur vatandaşı Che Guevara, artık Latin Amerika halklarının dilinde "St. Ernesto" idi, yani bir "aziz" katına yükseltilmişti.
Veda şarkıları
Che'nin şiirleri acıları paylaşma, yoksulluğa isyan ve insanlığa adanmış bir yaşamı haykıran "veda şarkıları" olarak görülebilir. Bu adanmışlığın az bilinen bir örneği de, Che'nin henüz tıp fakültesini yeni bitirmiş bir doktorken Bolivya'dan Pasifik Okyanusu'ndaki uzak bir adaya (Christmas Adası) cüzamlı hastaları tedavi etmek için gitmeye gönüllü olmasıydı. Anlaşılan o ki, kimsenin gitmek istemediği bu adaya ömür boyu yaşamak üzere gitmek istemesi adadaki cüzamlı hastaları bile şaşırtmış ve sonunda arkadaşlarının ve adadaki cüzam hastalarının yoğun çabalarıyla ikna edilen Che, hastaların bizzat yaptığı bir kayıkla Columbia kıyılarına ulaşabilmiş. Che'nin içindeki romantik şairden söz açan bu kısa yazıyı "Veda Şarkısı" şiirinden bir alıntıyla bitirelim ve aynen istediği gibi "gerçek değerleri" de "serüven"i de doyasıya yaşamış Che'ye bir selam gönderelim.
Kayalıkta çakılı yelkenli sana bırakıyorum veda şarkımı.
Benim uzaklardaki ölümümün kanında tohumlanışı da kayalar devranının
altında değişken köklerle.
Yalnızlık! Geçmişe özlem çiçeği canlı duvarların.
Yalnızlık, yeryüzünde adanmış faniliğim.
No comments:
Post a Comment